Gesprekken Ministerie van Binnenlandse Zaken (BZ) over de RNI
Er hebben verschillende gesprekken plaatsgevonden met BZ over de knelpunten van de RNI (Registratie Niet-Ingezetenen) of wel de registratie van gegevens van Nederlanders die in het buitenland wonen.
Besproken thema’s
Er is weinig tot geen uitwisseling van persoonsgegevens tussen landen als het gaat om uitwisseling van bijvoorbeeld de bevolkingsadministraties van landen. Denk hierbij aan wanneer iemand overlijdt in het buitenland.
Inzage- en correctiemogelijkheden
In de RNI is de mogelijkheid tot actualiseren van gegevens beperkt tot een klein deel van de gegevens die worden bijgehouden voor niet-ingezetenen.
Meldpunt voor fouten
Er is een meldpunt voor fouten in basisregistraties.
Het bewijs van in leven zijn
Het ultieme bewijs van in leven zijn is een verschijning aan een loket van een ambtenaar die een dergelijk bewijs kan afgeven. Er is nog geen oplossing voor mensen die dit soms vijf à zesmaal per jaar moeten doen vanwege verschillende pensioenfondsen. Het probleem is bekend, maar blijkt verre van eenvoudig op te lossen. De belangenorganisaties hebben meerdere potentiële oplossingen aangedragen, die intern meegenomen worden in de besprekingen.
Gelijke behandeling
Het is een goed en nobel streven om Nederlanders is het buitenland gelijk te behandelen als Nederlanders die in Nederland wonen en geregistreerd zijn als ingezetene.
In de RNI kunnen een aantal gegevens niet bijgehouden worden, terwijl dat wel mogelijk is voor ingezetenen van Nederland. Naast de ontbrekende verplichting is er op dit moment ook geen mogelijkheid om bepaalde gegevens op verzoek te laten registreren. Er loopt momenteel een discussie over het uitbreiden van de gegevens in de RNI, waaronder gegevens over huwelijk, geregistreerd partnerschap en kinderen.
Stemrecht
Het niet-ingezetenen deel van de BRP (RNI) geeft geen betrouwbaar beeld van kiezers die mogen meedoen aan Nederlandse landelijke verkiezingen. Veel van de RNI-gegevens moet gezien worden als archiefgegevens waarbij doorgaans het de status quo geeft van het moment van vertrek uit Nederland. De gemeente Den Haag houdt een permanent kiezersregister bij van Nederlandse kiezers die buiten Nederland wonen. Maar dit kiezersregister moet actueel gehouden worden met onder meer input van de kiezers zelf.
Rijbewijs
Binnen Europa zijn diverse zaken rondom het rijbewijs geharmoniseerd. Zo zijn er regels voor het model rijbewijs afgesproken en worden de meeste rijbewijscategorieën door de EU-landen op dezelfde manier gebruikt. Het komt voor dat na emigratie bij hervestiging in Nederland een categorie verloren is gegaan, omdat het land waar men naartoe was verhuisd, die categorie niet kent. Meer informatie over rijbewijzen;
Nederland Wereldwijd – Europa.eu – Rijksoverheid – CBR
Belastingdienst (BD)
Zakendoen met de BD blijkt voor Nederlanders in het buitenland niet altijd even prettig. De conserverende belastingaanslag werd als voorbeeld gegeven. Dat ligt echter buiten de invloedssfeer van BZK. Klachten of wensen kunnen hierover het beste worden ingediend bij het ministerie van Financiën of als men geen gehoor krijgt bij de Nationale Ombudsman. Men moet zich ook bewust zijn dat de belastingdienst slechts een uitvoerende organisatie is en zelf niet het beleid bepaald.
‘Mijn gegevens’
In MijnOverheid.nl kan elke ingeschrevene zijn of haar gegevens controleren zoals die onder meer in de BRP zijn vastgelegd. Voor personen die niet meer in Nederland wonen, staan de gegevens niet meer onder een regime van verplichte doorgifte van wijzigingen door de ingeschrevene zelf of door instanties. Ook kunnen niet alle gegevens meer worden bijgehouden. Voor deze gegevens is het bijhouden in feite opgeschort. Dat kan betekenen dat gegevens niet meer overeenstemmen met de feitelijke werkelijkheid. Pas bij hervestiging in Nederland kunnen en moeten deze gegevens weer worden geactualiseerd. De waarde van de opgeslagen gegevens in de RNI zijn hierdoor minder dan de gegevens van ingeschreven ingezetenen.
Het is om die reden dat de behandeling door de overheid van Nederlanders in het buitenland soms anders verloopt dan de behandeling van Nederlanders in Nederland. Om de verschillen kleiner te maken wordt voortdurend gezocht naar mogelijkheden om de dienstverlening verder te digitaliseren en te optimaliseren. De toepassing van DigiD videobellen is daar een voorbeeld van, maar er is nog veel meer te verbeteren.
Welke plannen zijn er?
Een greep uit de plannen in aflopende volgorde van planning en prioriteit:
- Videobellen met DigID zodat je niet meer naar een DigID Buitenland loket hoeft om je DigID te activeren. Status in productie gegaan.
- Vervangen huidige webportaal voor doorgeven adreswijzigingen vanuit het buitenland. Planning: vóór het eind van het jaar operationeel in eerste versie.
- Uitbreiden van die voorziening naar andere wijzigingen (zoals de nationaliteit); planning: 2023.
- Uitbreiden van die voorziening naar andere EU-inlogmiddelen; planning 2023.
- Buitenlandse Zaken als aangewezen bestuursorgaan operationeel voor doorgeven nationaliteit, adreswijzigingen, naamswijzigingen. Planning: dit najaar.
- Uitbreiden van de gegevens set van niet-ingezetenen, te beginnen met partnergegevens. Planning 2024, na inwerkingtreding van de Ontwikkel wet 2024.
- Identificatie (en daarmee ook het bewijs van in leven zijn) op afstand. Planning 2024 e.v.
In het eerste kwartaal van 2023 wordt er een update gegeven over de punten hierboven vermeld.