Terugkeer en Terugkrijgen van de Nederlandse nationaliteit

Door optie of door Verlening (Naturalisatie)?

Brochure IND – Hoe krijgt u de Nederlandse nationaliteit terug?
Optie- en naturalisatieprocedure voor oud-Nederlanders – Feb 2022

Optie

Bent U voormalig/oud Nederlander en heeft U de Nederlandse nationaliteit verloren in verband met het aannemen van een vreemde nationaliteit?
Of bent U in het buitenland geboren met de Nederlandse nationaliteit en een vreemde nationaliteit en heeft U de Nederlandse nationaliteit verloren?

Het kan zijn dat U in aanmerking komt om de Nederlandse nationaliteit te herkrijgen, maar het hangt er vanaf welk soort “Oud Nederlander” U bent. De Optie procedure is meestal de meest toegankelijke en snelste methode. Deze pagina gaat voornamelijk over de meestal benodigde terugkeer voor de Nationaliteit door Optie”

Verlening (Naturalisatie)
Als alternatief is naturalisatie vanuit het buitenland nu ook nog mogelijk voor oud Nederlanders (Art 8 lid 2). Meer daarover op onze Nationaliteit door Verlening thema pagina. Let op! Wanneer U als voormalig Nederlander vanuit het buitenland een naturalisatieverzoek indient stelt het IND als voorwaarde of U recht zou hebben op een Nederlandse verblijfsvergunning. Ongeacht of U wel of niet wilt reizen voor de naturalisatie. Dit maakt het voor sommigen uiterst moeilijk.

Terugkeer bij optie, nodig of niet?

Op de Pagina 5 “Nationaliteit door Optie” vindt U een paar uitzonderingen waardoor U niet in Nederland hoeft te zijn om de Nationaliteit door Optie procedure te volgen. In de meeste gevallen is terugkeer naar (verblijf in) wel Nederland noodzakelijk, en dat gaat dan samen met remigratie voorwaarden en maakt onderscheid tussen:

• Oud-Nederlanders die geboren en getogen zijn in Nederland; en
• Oud-Nederlanders die niet in Nederland zijn geboren en getogen maar en die nooit Nederlandse nationaliteit hebben gehad.
• Oud-Nederlanders met de nationaliteit van een EU lidstaat.

Op een andere manier terug!
Eventueel kunt U natuurlijk ook een verblijfsvergunning aanvragen vanwege andere redenen/rechten. Bijvoorbeeld huwelijk met een Nederlander, werk (met werkvergunning) in Nederland, etc. Let wel dat Uw verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd moet zijn. We gaan hieronder echter enkel in op de specifieke mogelijkheden voor voormalig/oud-Nederlanders.

Terugkeer voor ‘Oud Nederlanders’ geboren en getogen in het Europese deel van Nederland (incl. Bonaire, Sint-Eustatius en Saba).

U bent Oud Nederlander en bent in het Europese deel van Nederland geboren en getogen (dwz U heeft minimaal de helft van het basis onderwijs in Nederland, incl. Bonaire, Sint Eustatius of Saba gevolgd) en U heeft de Nederlandse nationaliteit verloren nadat U Nederland had verlaten. Is deze situatie op U van toepassing?  Dan komt U in aanmerking voor het speciale visum “Wedertoelating”. Dit visum/verblijfsvergunning wordt alleen in het Europese deel van Nederland verstrekt. U moet wel aan alle voorwaarden voldoen.

Voorwaarden voor het visum/verblijfsvergunning ‘Wedertoelating’ voor ‘Oud Nederlanders’ geboren en getogen in het Europese deel van Nederland

• U bent in het Europese deel van Nederland geboren en getogen.
• U heeft minimaal de helft van het basis-onderwijs in Nederland (incl. Bonaire, Sint Eustatius of Saba) gevolgd en U heeft de Nederlandse nationaliteit verloren nadat U Nederland heeft verlaten.
• U vormt geen gevaar voor de openbare orde of de nationale veiligheid.
• Afhankelijk van Uw nationaliteit moet U, voordat U naar Nederland komt, wel beschikken over een machtiging tot voorlopig verblijf (mvv). U mag het visum/verblijfsvergunning aanvragen in het land waarvan U de nationaliteit hebt. Een aantal nationaliteiten en groeperingen hebben geen mvv nodig.
• U bent bereid een tbc (tuberculose) onderzoek te ondergaan (er zijn wel uitzonderingen hierop).

Terugkeer voor ‘Oud Nederlanders’ die niet zijn geboren en getogen in Nederland

Een van de volgende situaties moet van toepassing zijn:

• U bent geboren in het buitenland als Nederlander en U heeft later de Nederlandse nationaliteit verloren.
• Uw Nederlandse nationaliteit is ingetrokken, omdat U na naturalisatie niet al het mogelijke hebt gedaan om afstand te doen van Uw oorspronkelijke nationaliteit.
• U hebt afstand gedaan van de Nederlandse nationaliteit, omdat U niet al het mogelijke hebt gedaan of wilde doen om afstand te doen van de oorspronkelijke nationaliteit nadat U Nederlander bent geworden.
• U hebt als minderjarige in Nederland gewoond.
• Op grond van de remigratiewet bent U teruggekeerd naar Uw land van herkomst. U wilt nu gebruikmaken van artikel 8, remigratiewet om opnieuw naar Nederland te komen.
• U hebt een verzoek ingediend bij de rechtbank om vast te stellen of U de Nederlandse nationaliteit bezit (verzoek op grond van Rijkswet op het Nederlanderschap, Artikel 17).

U komt in aanmerking voor de verblijfsvergunning wedertoelating als U aan alle volgende voorwaarden voldoet:

Voorwaarden voor het visum ‘Wedertoelating’ voor Oud Nederlanders die niet zijn geboren en getogen in Nederland

• U woont in een ander land dan het land waarvan U de nationaliteit bezit (U mag het visum dus niet aanvragen in het land waarvan U de nationaliteit hebt).
• U vormt geen gevaar voor de openbare orde of de nationale veiligheid.
• U bent meerderjarig (dwz 18 jaar of ouder).
• U heeft bijzondere banden met Nederland (door onderwijs, opvoeding, maatschappelijke positie of werk).
  • Bijvoorbeeld: U heeft de helft van het basisonderwijs in Europees of Caribisch Nederland of op Aruba, Curaçao of Sint-Maarten gevolgd of als ambtenaar in Nederlandse dienst gewerkt.
• U beschikt, als nodig, over een machtiging tot voorlopig verblijf (mvv).
• U bent bereid een tbc (tuberculose) onderzoek te ondergaan (er zijn wel uitzonderingen hierop).

Terugkeer voor Oud-Nederlanders met de nationaliteit van een EU lidstaat.

Als U de nationaliteit hebt van een EU/EER-lidstaat of Zwitserland  dan heeft U geen verblijfsvergunning of werkvergunning (TWV) nodig om in Nederland te wonen en werken. U hoeft Uzelf niet te melden bij de IND en U hebt geen inreisvisum nodig. Wel moet U voldoen aan de EU richtlijnen mbt Vrij Verkeer van Personen en U mag dan geen beroep doen op algemene middelen, zoals bijvoorbeeld een bijstandsuitkering. Dan kan de IND Uw rechtmatig verblijf beëindigen. Dit geldt niet als U na vijf jaar al duurzaam verblijfsrecht hebt gekregen.

Eenmaal terug in Nederland.

Na een jaar legaal (ingeschreven) verblijf in Nederland kunt U aan de Optie Procedure beginnen, zie pagina 5 Nationaliteit door Optie. Dit is in de meeste gevallen de snelste manier om als voormalig Nederlander jouw nationaliteit terug te krijgen.

Overgangsregeling Art 26

RWN Artikel 26, was voor iemand die zijn nationaliteit had verloren door het aannemen van een andere nationaliteit en deze in bepaalde gevallen via optie ook woonachtig buiten Nederland kon terug krijgen. Dit was echter een tijdelijke mogelijkheid tussen 2003 en 2013 en dus nu niet meer mogelijk vanuit het buitenland.

De Rechter

Helaas is het volgens de Nederlandse wet niet mogelijk dat een Nederlandse rechter, de Nederlandse nationaliteit aan U terug kan geven, tenzij U deze verloren hebt vanwege Artikel 14 (criminaliteit). Wel kan de rechter bepalen of er fouten zijn gemaakt. Zo kan het zijn dat U door een fout van de overheid Uw nationaliteit bent verloren. Maar dit is enkel een schuldvraag en de rechter kan volgens de Nederlandse wet dit niet zomaar corrigeren. Never!? De rechter kan dus enkel vaststellen of U de Nederlandse nationaliteit hebt of niet (Art 17-20) en de nationaliteitswetgeving bepaalt dit.

De rechter kan dus eventueel ook bepalen dat de overheid een fout heeft gemaakt in de conclusie dat U geen Nederlander bent. In dit laatste zeldzame geval bent U dus nog steeds Nederlander en kan/zal de rechter dit bevestigen.

Echter, “never say never”!

Notitie Art 15 lid 1c / De Zaak Tjebbes:

“Op 12 Maart 2019 deed het Europese Hof van Justitie een uitspraak in de zaak Tjebbes, het zogenaamde “Tjebbes arrest”. De uitspraak kan eventueel de Nederlandse nationaliteit wetgeving beïnvloeden. Het is nog vroeg om te zien hoe en wanneer dit het geval zou zijn.

Het betreft hier Nederlanders met een dubbele nationaliteit die hun Nederlanderschap automatisch verloren omdat ze meer dan tien jaar onafgebroken in een land buiten de Europese Unie verbleven, Art 15 lid 1c zonder te voldoen aan oplossingen in Art 15 lid 3 en of 4.

Zoals wij al eerder schreven is vooral dit (ongemerkt) automatisme wat veel leed veroorzaakt. Immers krijgt de betrokkene geen kans om dit te beïnvloeden of te corrigeren. Het Europese Hof van Justitie gaat hier echter niet direct op in (zover wij opmaken) en vindt dat zo’n automatisch verlies in strijd is met het evenredigheidsbeginsel in Europese verdragen waar Nederland lid van is. De uitspraak stelt dat de Nederlandse rechter en justitie hier naar moet kijken.

Dit opent dus de mogelijkheid om naar de Nederlandse rechter te stappen. Maar het is geen automatisch recht en U zult dan ook moeten aantonen dat het wegnemen van Uw nationaliteit onverenigbaar was met het evenredigheidsbeginsel van het Unierecht. Handvest van de grondrechten van de Europese Unie en in het bijzonder met het recht op eerbiediging van het familie- en gezinsleven.

Dit betekent dus dat als U kunt beredeneren/bewijzen dat het wegnemen van Uw nationaliteit Uw familieleven (vooral mbt kinderen) negatief heeft beïnvloed, het verlies niet zou moeten hebben plaatsgevonden. Automatisme is hiermee dan ook van de baan en de Nederlandse overheid zou toekomstige gevallen individueel moeten beoordelen op het evenredigheidsbeginsel. Moeilijke materie en iedere situatie zal anders zijn. Mocht U hiermee stappen willen ondernemen dan is het echt noodzakelijk om een gerenommeerd advocaat om advies te vragen. Immers kan zo’n rechtszaak alsnog op ‘nee’ uitdraaien.

Anderzijds kan onder andere hierdoor de politiek eventueel ineens heel redelijk worden en Art 15 lid 1c verwijderen en deze en andere getroffenen hun nationaliteit teruggeven. Er zijn zulke geluiden in de politiek maar het is nog niet duidelijk of dit haalbaar is en de politici overstag gaan met zo’n redelijk voorstel.

Wij verwelkomen contact van elke politicus die dit meeleest en vragen over de materie heeft. Er zijn verschillende mogelijkheden om de wet redelijker en familievriendelijker te maken zonder het principe (van 1892) aan te passen. Echter kan de wet ook grondig veranderd en gemoderniseerd worden.

Kris von Habsburg”

Court of Justice of the EU Press Release 26/19 (PDF in Dutch)
Court of Justice of the EU, Judgment of the Court (Grand Chamber) of 12 March 2019 Tjebbes and Others (multilingual)

Bron: http://www.nederlanders-in-den-vreemde.org/
De Nationaliteit Info Pagina’s 1 t/m 9 zijn opgesteld door Mr Paul Munsell en Kris von Habsburg

DISCLAIMER
Alle informatie en adviezen moeten door de lezer zelf geverifieerd worden alvorens actie te ondernemen. Elk advies is om U te helpen de juiste antwoorden te vinden en U de juiste richting op te helpen. Wij zijn geen advocaten of overheidspersoneel. Indien nodig kunnen we U eventueel verwijzen naar advocaten.  De informatie en het advies hier en/of per email kunnen ongewild fouten bevatten, De situatie kan van persoon tot persoon verschillen. Daarnaast kan de wet,zoals hier omschreven, net veranderd zijn of in de (nabije) toekomst veranderen. Ziet U een fout of heeft U aanvullende informatie? Neem dan contact met ons op.